“Bebeklerde ek gıdaya geçiş nasıl olmalı?” Bu soru, bebeğinizin 6. ayına yaklaşırken ebeveynlik serüveninizde sıkça gündeme gelmeye başlar. Çünkü anne sütü ya da formül mama ile geçen ilk ayların ardından, artık minik bedenin farklı besinlerle tanışma zamanı gelir. Ek gıda geçiş dönemi sadece yeni tatlarla tanışmak değil, aynı zamanda bebeğin sindirim sistemi, yutma refleksi ve beslenme alışkanlıkları açısından da kritik bir süreçtir. Hangi gıdayla başlanmalı? Alerji riski nasıl azaltılır? Kıvam, porsiyon ve sıklık nasıl ayarlanmalı? Tüm soruları yanıtlıyoruz!
Unutmadan; bu içerikte yer alan tarifler, öneri niteliğindedir. Her bebeğin gelişimi farklıdır. Ek gıdaya geçiş ve içerik seçiminde mutlaka çocuk doktorunuza danışmalısınız.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve birçok uzman, bebeklerin ilk 6 ay sadece anne sütüyle beslenmesini önermektedir. Ancak bazı bebekler 4. ya da 5. ay itibariyle ek gıdaya hazır olabilir. Bu noktada, bebeğinizin hazır olduğuna dair bazı belirtiler şunlardır:
Bu belirtileri gözlemliyorsanız, doktorunuzla görüşerek ek gıdaya geçiş zamanını netleştirebilirsiniz.
Ek gıdaya geçiş sürecinde en çok sorulan sorulardan biri de “İlk olarak ne verilmeli?” sorusudur.
“Bebeklerde ek gıdaya geçiş nasıl olmalı?” sorusu akıllara meyve sebze tüketimini de getiriyor. Ek gıdaya geçiş aşamasında tercihen sebzelerle başlamak, bebeğin tatlıya değil, doğal tatlara alışmasını sağlar. Elma veya armut gibi meyveler de başlanabilir; ancak bu durumda sebzeleri reddetme ihtimali artabilir. Bu nedenle birçok uzman ilk önce nötr tatlara sahip sebzeleri önerir.
Başlangıç için kabak, havuç ve patates gibi gaz yapmayan, alerji riski düşük sebzeler tercih edilmelidir. Meyve olarak elma, armut ve muz önerilir. Ek gıdaya geçiş sürecinde her gıdanın taze, mevsiminde ve tek tek sunulması önemlidir.
Ek gıdaya geçiş sürecinde pirinç unu daha yaygın kullanılsa da besin değeri açısından irmik daha zengindir. Ancak pirinç unu alerji riski daha düşük ve sindirimi daha kolaydır. Her iki ürün de organik sertifikalı, şekersiz ve katkısız olmalıdır.
“Bebeklerde ek gıdaya geçiş nasıl olmalı?” Ek gıda geçiş süreciyle birlikte su verebilirsiniz. Anne sütü veya formül mama alan bebeklerin ek su ihtiyacı genellikle olmasa da su verilebilir. Su ihtiyacı, bebeğin idrar çıkışı ve genel durumu göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir. En doğru yönlendirmeyi doktorunuz yapacaktır.
Ek gıdaya geçiş sürecinde dikkatli ve sistemli bir yaklaşım bebeğinizin sağlığı açısından oldukça önemlidir.
“Bebeklerde ek gıdaya geçiş nasıl olmalı?” sorusunun en önemli yanıtlarından biri 3 gün kuralıdır. Bebeğinize yeni bir gıda tanıttıktan sonra 3 gün bekleyin. Bu süre zarfında başka bir yeni gıda eklememek, olası alerjik reaksiyonları tespit etmeyi kolaylaştırır.
Ek gıda geçiş aşamasında başlangıçta püre kıvamında, pürüzsüz ve yumuşak gıdalar tercih edilmelidir. Sebzeler buharda pişirilmeli, meyveler ezilerek veya rendelenerek sunulmalıdır. Hazırlanan gıdaların taze olması ve hijyenik koşullarda yapılması büyük önem taşır.
Bebeklerde ek gıdaya geçiş denemeleri için bebeğinizin aç, uykusunu almış ve huzurlu olduğu zamanlar tercih edilmelidir. Zorlamadan, sabırlı ve olumlu bir yaklaşım benimsemek, yeni tatlara alışmayı kolaylaştırır.
Bebeklerde ek gıdaya geçiş döneminde, bebeklerin ayına uygun ve alerjen olmayan besinlerle başlanması önerilir.
Gün | Sabah | Öğle | Akşam |
1 | Anne sütü | Havuç püresi | Anne sütü |
2 | Anne sütü | Havuç püresi | Anne sütü |
3 | Anne sütü | Havuç püresi | Anne sütü |
4 | Anne sütü | Kabak püresi | Anne sütü |
5 | Anne sütü | Kabak püresi | Anne sütü |
6 | Anne sütü | Kabak püresi | Anne sütü |
7 | Anne sütü | Patates püresi | Anne sütü |
8 | Anne sütü | Patates püresi | Anne sütü |
9 | Anne sütü | Patates püresi | Anne sütü |
10 | Anne sütü | Elma püresi | Anne sütü |
11 | Anne sütü | Elma püresi | Anne sütü |
12 | Anne sütü | Elma püresi | Anne sütü |
13 | Anne sütü | Armut püresi | Anne sütü |
14 | Anne sütü | Armut püresi | Anne sütü |
15 | Anne sütü | Armut püresi | Anne sütü |
16 | Anne sütü | Ev yapımı yoğurt | Anne sütü |
17 | Anne sütü | Ev yapımı yoğurt | Anne sütü |
18 | Anne sütü | Ev yapımı yoğurt | Anne sütü |
19 | Anne sütü | Karnabahar püresi | Anne sütü |
20 | Anne sütü | Karnabahar püresi | Anne sütü |
21 | Anne sütü | Karnabahar püresi | Anne sütü |
22 | Anne sütü | Sebze çorbası | Anne sütü |
23 | Anne sütü | Sebze çorbası | Anne sütü |
24 | Anne sütü | Sebze çorbası | Anne sütü |
25 | Anne sütü | Muz püresi | Anne sütü |
26 | Anne sütü | Muz püresi | Anne sütü |
27 | Anne sütü | Muz püresi | Anne sütü |
28 | Anne sütü | Brokoli püresi | Anne sütü |
29 | Anne sütü | Brokoli püresi | Anne sütü |
30 | Anne sütü | Brokoli püresi | Anne sütü |
Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye niteliği taşımaz. Bebeğinizin beslenme düzeniyle ilgili kararlar almadan önce mutlaka çocuk doktorunuza danışınız.
Bebeklerinize bu besinleri vermeden önce doktorunuza danışarak uygunluğu hakkında onay almalısınız.
Bebeklerde ek gıda geçiş sürecinde bazı gıdalardan kaçınılması bebeğinizin sağlığı açısından gereklidir:
Ek gıdaya geçiş yöntemlerinden biri olan BLW, bebeğin kendi kendine yemek yemesini teşvik eder. Uygun boyutta ve yumuşaklıkta gıdalar sunularak bebeğin eline alıp yemesi sağlanır. Bu yöntem, motor becerilerin gelişimine katkı sağlayabilir. Ancak uygulamadan önce mutlaka doktor görüşü alınmalıdır.
Ek gıdaya geçiş döneminde sebzelerle hazırlanan basit çorbalar faydalı olabilir. Patates, havuç, kabak gibi gaz yapmayan sebzelerle yapılan tuzsuz ve baharatsız çorbalar ilk çorba olarak önerilir. Malzemeler buharda pişirildikten sonra ezilerek veya el robotundan geçirilerek sunulmalıdır.
Et, genellikle 7. aydan itibaren verilmeye başlanabilir. İlk olarak kırmızı et (yağsız kuzu kıyması) veya beyaz et (organik tavuk eti) tercih edilmelidir. Et, sebzelerle birlikte haşlanıp püre haline getirilerek bebeklere sunulabilir.
İnek sütü, 1 yaşına kadar bebeklere doğrudan verilmemelidir. Ancak 6. aydan itibaren evde mayalanmış doğal yoğurt güvenle verilebilir. Yoğurt, içerdiği probiyotikler sayesinde sindirim sistemine destek olur.
Ciğer, A vitamini yönünden zengin olduğu için dikkatli kullanılmalıdır. 9. aydan itibaren, ayda 1–2 kez olmak üzere, az miktarda ve iyice pişirilmiş şekilde sunulabilir.
Ek gıdaya geçiş döneminde bazı bebekler az yiyebilir. Bu durumda önemli olan, onları zorlamadan yüksek besin değerine sahip gıdalarla beslemektir. Sebze-meyve karışımları, yoğurt, yumurta sarısı gibi yoğun içerikli ve doyurucu seçenekler tercih edilmelidir. Ayrıca öğünleri oyunlaştırmadan, güvenli ve huzurlu bir ortamda sunmak iştahı artırabilir.