Ek Gıda ve Çocuk Beslenmesi

ek gıda

 

 
Ek Gıda

Candır, Kandır...

 

Biliyor musunuz bebekler ne zaman yetişkin tipi gıdaları tüketmeye başlar? Anne karnındayken. Çünkü anne ne ile besleniyorsa onunla beslenir. Önce hamilelikte kan yoluyla, doğumdan sonra da anne sütü yoluyla.

Bu beslenme bebeğine göre değişir ama genellikle 6. aydan sonra yetmemeye başlar. İşte o zaman ek gıdaya ya da yeni adı ile tamamlayıcı gıdaya geçme vakti gelmiş demektir. 

Ek gıda ya da tamalayıcı gıda, bebeklerin anne sütü sonrasında almaya başladıkları ek öğün, yemek türü olarak adlandırılabilir.

Anne sütü sonrasında bebeğin ek gıda ihtiyacının kendini hissettirmesi bebekten bebeğe göre değişse de ortalama 6. Aydan sonra kendini göstermeye başlar. Dişleri kaşınır, elini daha çok ağzını götürmeye başlar, sizi takip eder, ne yediğinize bakar, elinizdekine uzanmaya çalışır. Ayrıca bebeğinizin desteksiz oturması ve başını dik tutmaya başlaması da ek gıdaya geçiş için çok önemlidir aksi takdirde yedikleri boğazına kaçabilir.

Ek gıdaya geçişinize doktorunuz karar vereceği için kendi başınıza hareket etmemek önemlidir. Ama her türlü sorunuz, bir nevi dersinizi çalışmanız için buradayız, yanınızdayız. Ek gıda konusunda sitemizden doğal ve organik ürünleri inceleyip satın alabilir, bebeğinizin bu konuda oluşan ihtiyacını güvenle giderebilirsiniz. Bunun öncesinde tamamlayıcı gıdaya geçişe hazırlanmanız gerekir. Bebeğinize göre doktorunuzdan onay almayı, bebeğinizde varsa besin alerjisi konusuna dikkat etmeniz gerekir. 

Ek gıdaya geç başlanmaması tüm uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir. Ek gıda zamanında başlamadığı zaman bebeğinizde gelişim geriliği söz konusu olabilir. 

Ek gıdaya geçişte öncelikle ebeveynlerin panik olmaması hep tekrar ettiğimiz bir konu. Adı üstünde hala "EK" gıda olduğu ve ufak ufak çeşit denemeleriyle az az başlandığından esasında anne ve babanın önünde azımsanmayacak bir 3-5 ay civarı bir süre var. Ek gıdaya geçiş zamanı doktorun bebeğinizin gelişimi açısından değerlendirmesi ile ortaya çıkacaktır. Ülkemizde genellikle 4. ay ila 6. ay arasında çocuk doktorları ek gıdaya geçişi telkin etmektedir. Ek gıdaya geçişte çok detay vardır ama burada minik bir özet geçmek isteriz:
 
- Panik yapmayın. Bebeğiniz sonsuza kadar anne sütü ya da mama alacak değil.
 
- Okuyun araştırın, internette bir çok kaynak var ama sadece güvenilir olanlara, bir uzmanın elinden çıkmış yazılara bakın. Çocuğunuza özel bilgileri, teşhis ve tedaviyi çocuk doktorunuzdan edineceksiniz. Aklınızdakileri, sorularınızı bir kağıda dökerek görüşmeye gitmek faydalı olacaktır. Soru sormaktan çekinmeyin.
 
- Ek gıda bir süreçtir ve kesinlikle zaman alacaktır. Bebeğinizi en iyi siz tanırsınız, ailenizin ihtiyaç ve isteklerini en iyi siz bilirsiniz. Bir çok bebek ek gıdaya geçiş sinyallerini verir. Örneğin sizin yemeğiniz ile ilgilenir, ağzını şapırdatır, yiyeceklere uzanmaya çalışır. Oturmaya başlaması ve kafasını dik tutması da çok önemli ölçütlerdir. 
 
- İlk yiyecekler buharda haşlanmış sebze ve yoğurt olabilir. Daha tatlı tat olan meyveleri sebzelerden sonra vermeyi artık daha çok sağlıkçı öneriyor çünkü biliyorsunuz tatlı tada alıştıktan sonra geriye dönüş yok. 
 
- Gluten yani buğday ürünlerine karşı hassasiyeti olma ihtimali yüzünden bir çok ülkede ilk muhallebiler pirinç unu ile yapılır. Bebeğinizin gluten hassasiyeti yoksa irmikli muhallebilere geçebilirsiniz. Fakat daha sonra takriben 8. aydan itibaren irmik, tuzsuz ekmek vb gibi buğday ürünleri verebilirsiniz: irmik, pirinç unundan daha besleyicidir.
 
- Sebze ve meyvelerde de mevsim ürünlerini seçmeye ve çok çok iyi yıkamaya / temizlemeye dikkat etmeniz gerekmektedir. Sebze çorbası da bir alternatiftir ama çorbalar daha çok püre kıvamında yoğun olmalıdır. Kaşığı çevirdiğinizde neredeyse dökülmeyecek kadar yoğun:)
 
- Meyveler konusunda dikkat edilecek bir husus da çok tatlı olmamaları gerektiğidir. Meyvelerde ciddi oranda şeker vardır. Bebeğinizin hem şeker / kalori alımını arttırmamak hem de tad algısını yüksek tatlı eşiğinden başlatmamak için meyveleri özenle seçebilirsiniz. Sebze ve meyve için mevsimsellik çok önemlidir. Organiği tercih edebilirsiniz daha az kimyasal ve zirai ilaç sebebiyle.
 
- Dünya Sağlık Örgütü 2 yaşa kadar tuz ve şekeri önermiyor. Bizim ülkemizde de bir çok doktor 1 yaşa kadar tuz ve şekerin özellikle böbreklere yük bindirebilme ihtimaline karşı vermiyor. Kabartma tozu ve karbonat da gizli tuz içerirler, bunları içeren ürünleri de 1 yaşından önce vermemeniz tavsiye edilir.
 
-  Yoğurt iyi bir ek gıdadır. İlk günlerden itibaren verilebilir. Kendiniz mayalamayı tercih ederseniz mayalama ortamının ve aletlerinin son derece temiz ve kalıntısız olmasına dikkat etmelisiniz. Çok kaynamış sütten de daha koyu yoğurt çıksa da sütün fazla kaynaması besin öğelerini azaltacağı için eğer çiğ süt kullanıyorsanız bir taşım kaynatıp hemen mayalamak eğer pastörize süt kullanıyorsanız sadece mayalama sıcaklığına (yaklaşık elinizin dayanacağı sıcaklıklar) kadar getirip mayalamanız yeterli olacaktır.
 
- Alerji riski düşük elma gibi meyve, kabak ve havuç gibi sebzelerle başlayacağınız ek gıdaya geçişte her bir gıda için başlangıçta ayrı bir zaman belirlemeniz önemlidir. Burada 3 gün bekleme kuralı bebeğinizin alerji gösterip göstermeyeceğini anlamanız için düşünülmüş bir olgu. Örneğin kabağı 3 gün deneyip sonra üzerine pirinç unu ekleyerek güzel bir sebze püresi/muhallebisi yaptığınızı var sayalım. 3 gün sonra bu çorbaya patates, 3 gün sonra havuç ekleyebilirsiniz. Ortalama 3-4 bileşenden oluşsun püre ve muhallebileriniz; daha fazlası çok karmaşık gelecektir. Her bir 3 gün içerisinde bebişinizde herhangi bir alerjik reaksiyon, bir rahatsızlık ve bir anormallik olmazsa denediğiniz sebzeyi artık rahatlıkla verebileceğiniz anlamına gelmektedir. Ani gelişebilecek şiddetli ya da değil herhangi bir değişiklikte hemen çocuk doktorunuzu arayın ve danışın. 
 
- Gıdaların çoğu 1 yaşından sonra tüketilmektedir. Patlıcan, bakla gibi sebzeler 2 yaşından sonra tüketilmelidir. Çilek gibi alerji yapabilecek meyveler 1 yaşından sonra tanıştırılabilir. Sebze ve meyve seçiminde mevsimsellik çok önemlidir. Domates ülkemizde çok sevilen bir sebze/meyve olsa da alerji yaratabilmesi sebebiyle kimi doktorlar 8. aydan, kimi doktorlar 10.aydan kimisi de 1 yaşından sonra verilmesini tavsiye etmektedir. Burada doktorunuzla iletişim halinde olmanız, bebeğinizi bizzat takip etmeniz çok önemlidir.
 
- Yumurta denemesine sarı yumurtadan çay kaşığının ucu ile başlamanız gerekir. 3 gün kuralına uyarak miktarı önce yarım çay kaşığına sonra tam çay kaşığına çıkararak devam edebilirsiniz. Yumurtayı organik tercih etmeniz ve ilk 1 ya boyunda rafadan vb yapmada tam pişmiş olarak bebeğinize sunmanız olası zehirlenme risklerini en aza indireceği için önemlidir. Tavuk yumurtası tercih edebilirsiniz. 1 yaşına doğru bıldırcın da deneyebilirsiniz. Bıldırcın yumurtasının kolestrol değeri biraz daha fazla olduğu için arada tadımlık vermek daha iyidir ve hayır bıldırcın yumurtasının erken ergenlik yaptığı bir şehir efsanesidir.
 
- Bir yaşından küçük bebeklerin bal tüketmesi son derece tehlikelidir. Balda çok az miktarlarda bile olsa bulunabilecek bir bakteri, bir yaşından küçük bebeklerin sindirim sistemlerinin kaldıramayacağı bir bakteridir. Aksini çevrenizden duysanız da bal bir yaşından önce çocuklar için güvenli değildir. 1 yaşından sonra bal başta olmak üzere tüm arı ürünlerini deneyerek verebilirsiniz. Antioksidant seviyesi çok çok yüksek meşe balının hem 1 yaş üstü bebeğiniz hem de tüm aile için tadımlık bile yense bağışıklık sistemine çok destek vereceğini unutmayın. Özellikle az ve öz yiyen çocuklar için bu tip ürünler bağışıklık desteklemeye son derece destektir.
 
- Bir yaşından küçük bebeklere kepekli ürünler verilmemelidir. Tahıllardaki kepek, gıdalarla beraber alındığında demir emilimini olumsuz etkilediği için bebek beslenmesinde kepeğin yeri yoktur. Tam tahıllar, tam buğday unu, tam pirinç unu ve tam tahıllı ürünler ortalama %10-15 civarında kepek içerirler. Pirinç unu özellikle 6. aydan itibaren tercih edildiği için tam pirinç unu yerine pirinç unu burada tercih edilmesi erken dönemde kepek verilmesini engeller. Ayrıca ülkemizde tam pirinç unu sıklıkla üretilmediğinden, oksidasyon yani bozulma riski çok daha fazladır.
 
- Bebeğinizin ilk tahılları 6 ila 8 ay arası pirinç unu ve yulaf unu olabilir, 8. aydan sonra da una göre daha fazla protein içerdiği için irmik olabilir. Bebeğinize 8. aydan sonra ruşeym yani buğday özü verebilirsiniz. Son derece besleyicidir. Bir yaşına kadar bebeklerin her tahıllı yiyeceğinin pişmesi olası zehirlenmelerden onu koruyacağı için şarttır. Ruşeym genellikle ülkemizde kavrularak satılsa da 1 yaşına kadar pişirerek kullanabilirsiniz, Bir yaşından sonra pişirmeden de verebilirsiniz ruşeymi. Bebeğinizde bir demir eksikliği, kansızlık ya da anemik bir durum yoksa 10. aydan sonra tam tahıllı mamalara, çorba ve ekmeklere başlayabilirsiniz. Beyaz undan, pirinç unundan ya da sadece irmikten yapılan gıdalar bebeğinizin tat algısını ileride rafine ürünlere daha kolay kaydırabileceğinden dolayı tam tahıllı ürünlerle çocuğunuzu erken tanıştırmanız hayatının geri kalanı için önem arz etmektedir.
 
- Süt tüketimi 1 yaşında önce kesinlikle önerilmediği gibi yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda artık 2 yaşına kadar da verilemese de olur deniliyor. Keçi sütü ya da inek sütü birbirinden pek farklı değildir besin değeri ya da alerji yapma riski açısından bu yüzden pazarlama kandırmacalarına aldanmayın. Bir yaşından sonra markette satılan ve inek sütü gibi pazarlanan devam sütlerine itibar etmeyin çünkü çok fazla şeker ve nişasta gibi bileşenler içeren sulandırılmış sütlü içeceklerdir sütün kendisi değildir. 1-2 yaş arasında bebeğinize ve ailenize yapacağınız kek, kurabiye, çorba vb gibi tariflerde sütü kullanabilirsiniz ama 1-2 yaş arasında bir çocuğun her gün illa süt içmesi gerekmemektedir. Tüm zamanlar için önemli olan çocuğunuzun kaliteli protein tüketmesi olduğundan et çeşitleri, yumurta, yoğurt ve kefirin yanı sıra peynir de kurtarıcınız olacaktır. Unutmayın 7 kg sütten 1 kg peynir, 11 kg sütten 1 kg kaşar elde edilir. Sütten çok süt ürünlerini tüm ailenin beslenmesinde önemli bir yerde olmalıdır.
 
- Bebeğiniz için yapacağınız yoğurt ve kefir için günlük süt kullanabilirsiniz. Her gün taze mayalamanız illa şart değildir, 1 litre sütten mayalanacak bir yoğurdun tüm aile tarafından tüketilmesi zaten 3-4 gün olacağından bu döngü sizin ve bebeğinize uyacaktır. Daha uzun süre dolapta kalan yoğurdu baba her zaman tüketebilir, ya da bir çorbada kullanabilirsiniz.
 
- Yoğurt ve kefir pişmeden tüketilirse hem bebekler hem büyükler için daha faydalıdır. Çok miktarda yoğurt ve kefiriniz varsa her zaman lorunu yapabilirsiniz. Suyunu da atmayıp derin dondurucuya atın ki yine çorbalarda, makarnalarda, keklerde vb kullanmak için güzel bir su alternatifi olsun elinizin altında.
 
  • Ek Gıda faydaları çoktur: Anne sütü ve formül mama özellikle 6.aydan sonra bebeğinize yetmez.
  • Ek gıda bebeğiniz büyürken tüm vitaminleri ve besin değerlerini alması açısından önemlidir.
  • Ek gıda ya da tamamlayıcı gıda için mevsim sebze ve meyvelerini tercih edin.
  • Ek gıda ya da tamamlayıcı gıdaya geçerken konserve ürün kullanmamak daha iyidir. kendiniz yapsanız bile. Mevsim sebze ve meyveleri size yetecektir.
  • Ek gıda geçişte panik yapmayın, sizin paniğiniz bebeğinize yansımasın.
  • Ek gıda sadece fiziksel değil, zihinsel gelişim içinde önemlidir.
  • Tüm aile ek gıda ya da tamamlayıcı gıdaya geçiş sürecinde beraber hareket ederse, aynı dokuda aynı renkte ürünler tüketirse bebeğinizin bu yeni gıdalara alışması daha kolay olacaktır.
  • Akıllıca bir ek gıda geçişi sayesinde bebeğinizi şekerden uzak, daha sağlıklı bir beslenmeye alıştırabilirsiniz.
Yukarıdaki bilgiler teşhis amaçlı olmayıp tecrübe ve bilimsel bilgilerden oluşmuş bir derlemedir.
 
Her türlü sorunuz için bize musteri@makarnalutfen.com eposta adresinden ulaşabilirsiniz.
 

Ailenizin en küçük ve çoğu zaman en değerli üyeleri konumunda bulunan bebekleriniz en uygun gıdalarla beslenmeyi, yeni tatlarla tanışmayı hak ediyorlar. Bu sayfamızda bebeklerimiz için büyük bir dikkatle hazırladığımız gıda ürünlerimizi bulabilir ve inceleyebilirsiniz.

 

Organik unlar, sebzeli makarnalar veya sebzeli çorbalar gibi seçenekleri bebeğinize uygun şekilde ve organik hammaddeler kullanarak ürettik. Sayfada inceleyebileceğiniz tüm ürünlerimiz, bebeğinizin sağlıklı şekilde beslenmesine katkıda bulunmak amacıyla ve onların nazik bedenlerine uygun şekilde üretilmiş olan gıda ürünleridir.

 

Bebeğinize vermeden önce hakkında daha fazla bilgi edinmek istediğiniz ürünün görseline tıklayarak ürün sayfasına ulaşabilirsiniz. Ürün sayfasında ürünün hazırlanma şekli, içeriği, servis önerileri ve raf ömrü gibi bilgileri inceleyebilirsiniz.

 

Sayfamızdaki ek gıda ürünlerini incelemek için ise buradan buyrun.  

 

IdeaSoft® | E-Ticaret paketleri ile hazırlanmıştır.